ایمیل یکی از قدیمیترین و بزرگترین کانالهای ارتباطی دیجیتال است که بیش از ۴.۳ میلیارد کاربر در سراسر جهان دارد. همچنین، با بازگشت سرمایه (ROI) ۳۶ دلاری به ازای هر ۱ دلار هزینه، مؤثرترین کانال بازاریابی محسوب میشود. اگر این کافی نیست، باید بدانید که بازاریابی ایمیلی در جذب مشتری ۴۰ برابر مؤثرتر از مجموع فیسبوک و توییتر است.
اولین ایمیل جهان در سال ۱۹۷۱ توسط «ری تاملینسون» ارسال شد. در سال ۱۹۷۸، یک مدیر بازاریابی به نام «گری تورک» از شرکت Digital Equipment Corp، اولین ایمیل تجاری را برای لیستی شامل ۴۰۰ آدرس ارسال کرد تا محصول جدیدی را معرفی کند. این ایمیل آنقدر موفق بود که حدود ۱۳ میلیون دلار فروش به همراه داشت.
ایمیل مارکتینگ چیست؟
ایمیل مارکتینگ شاخهای از بازاریابی دیجیتال است که به استفاده از ایمیل برای جذب، درگیر کردن و ارتباط با مشتریان بالقوه و فعلی اشاره دارد.
این ابزار میتواند یک روش تبلیغاتی برای اطلاعرسانی به مشترکین در مورد محصولات جدید، تخفیفها و سایر خدمات باشد. همچنین میتواند برای اهداف آموزشی و آگاه کردن مشترکین از ارزشها یا مزایای کسبوکار شما استفاده شود.

مزایای ایمیل مارکتینگ
استفاده از بازاریابی ایمیلی مزایای بسیار زیادی دارد. در اینجا به چند مورد اشاره میکنیم که ایمیل را از سایر کانالها متمایز میکند.
۱. دسترسی مستقیم به مخاطب
با ایمیل، شما میتوانید مستقیماً با مشترکین در اینباکس آنها ارتباط برقرار کنید. وقتی پیامی ارسال میکنید، مطمئن هستید که به دست گیرندگان مورد نظر میرسد، برخلاف شبکههای اجتماعی که پستی را منتشر میکنید و فقط امیدوارید که مخاطبان شما آن را ببینند.
۲. ایمیل کنترل بیشتری به شما میدهد
ایمیل پایدارترین کانال بازاریابی است. این کانال به شما امکان کنترل کامل بر روی مخاطبان و نحوه دسترسی به آنها را میدهد. کانالهای دیگر مانند سئو و شبکههای اجتماعی خارج از کنترل شما هستند و یک تغییر کوچک در الگوریتم آنها میتواند کل استراتژی شما را تحت تأثیر قرار دهد.
۳. شخصیسازی بهتر
یکی از نقاط قوت کلیدی ایمیل مارکتینگ، توانایی ارائه محتوای شخصیسازیشده و هدفمند است. ایمیلها میتوانند برای پاسخ به نیازها و علایق هر گیرنده سفارشیسازی شوند و ارتباط پیام را افزایش دهند. این شخصیسازی میتواند از تکنیکهای سادهای مانند ذکر نام گیرنده در ایمیل تا استراتژیهای پیچیدهتر مانند تقسیمبندی مخاطبان بر اساس رفتارها یا ترجیحاتشان متغیر باشد. تحقیقات نشان میدهد کمپینهای شخصیسازیشده و بخشبندیشده، درآمد را تا ۷۶۰ درصد افزایش میدهند.
۴. موفقیت قابل اندازهگیری
یکی دیگر از مزایای قابل توجه ایمیل مارکتینگ، قابلیت اندازهگیری آن است. با ابزارها و نرمافزارهای مختلف، کسبوکارها میتوانند عملکرد کمپینهای ایمیلی خود را با معیارهایی مانند نرخ باز شدن، نرخ کلیک و نرخ تبدیل ردیابی کنند. این اطلاعات به تصمیمگیریهای دادهمحور برای بهینهسازی کمپینها و استراتژیهای آینده کمک میکند.
۵. مقرونبهصرفه و بازگشت سرمایه بالا
در مقایسه با سایر روشهای بازاریابی دیجیتال، ایمیل مارکتینگ به سرمایهگذاری نسبتاً کمی نیاز دارد. کسبوکارها میتوانند با هزینهای نزدیک به صفر برای هر پیام، به تعداد زیادی از مصرفکنندگان دسترسی پیدا کنند. این ویژگی بهویژه برای کسبوکارهای کوچک و متوسط بسیار مفید است. علاوه بر این، بازاریابی ایمیلی بازگشت سرمایه (ROI) چشمگیری را ارائه میدهد.
ایمیل مارکتینگ چگونه کار میکند؟
بازاریابی ایمیلی ابزاری ضروری در جعبهابزار بازاریابی دیجیتال است، اما واقعاً چگونه کار میکند؟ برای درک این موضوع، باید به سه عنصر اساسی یک کمپین ایمیل مارکتینگ موفق نگاه کنیم: لیست ایمیل، سرویسدهنده ایمیل (ESP) و اهداف واضح.
۱. لیست ایمیل: زیربنا و اساس کار
ستون فقرات هر کمپین بازاریابی ایمیلی، لیست ایمیل است؛ پایگاه دادهای از مشترکینی که رضایت خود را برای دریافت ایمیلهای شما اعلام کردهاند. نکته کلیدی در اینجا داشتن یک لیست فعال و درگیر است. ساختن چنین لیستی فقط به معنای جمعآوری آدرسهای ایمیل نیست، بلکه به معنای جذب مشترکین مناسبی است که واقعاً به آنچه شما ارائه میدهید علاقهمند هستند.
چگونه لیست ایمیل بسازیم:
- ارائه ارزش: چیزی خلق کنید که برای مخاطب هدف شما ارزشمند باشد، مانند یک کتاب الکترونیکی رایگان یا یک وبینار، و آن را در ازای آدرس ایمیلشان ارائه دهید.
- پاپآپهای عضویت در وبسایت: از فرمهای پاپآپ در وبسایت خود استفاده کنید تا به بازدیدکنندگان فرصتی مناسب برای عضویت در لیست خود بدهید.
- تبلیغات فیسبوک: از تبلیغات برای جذب سرنخ (Lead) استفاده کنید و کاربران را به صفحات فرود (Landing Pages) که دارای فرم عضویت هستند، هدایت کنید.
۲. سرویسدهنده ایمیل (ESP): موتور محرک
سرویسدهنده ایمیل (Email Service Provider یا ESP) ابزاری تخصصی است که برای سادهسازی و بهبود تلاشهای بازاریابی ایمیلی شما طراحی شده است. یک ESP، یا پلتفرم ایمیل مارکتینگ، موتور محرک کمپین شماست و در موارد زیر به شما کمک میکند:
- مدیریت لیست: مانند یک دفترچه آدرس دیجیتال با ویژگیهای پیشرفته است که به شما کمک میکند لیست مشترکین خود را به طور مؤثر سازماندهی، تقسیمبندی و نگهداری کنید.
- طراحی و اتوماسیون: ESPها رابطهای کاربری آسان و قالبهای آمادهای ارائه میدهند که ساخت ایمیلهای حرفهای را آسان میکند. علاوه بر این، آنها وظایف تکراری مانند ارسال ایمیل خوشامدگویی به مشترکین جدید را خودکار میکنند.
- تحلیل و بهبود: این ابزارها اطلاعات ارزشمندی مانند نرخ باز شدن و نرخ کلیک را ارائه میدهند و به شما کمک میکنند عملکرد ایمیلهای خود را درک کرده و استراتژیهایتان را اصلاح کنید.
۳. اهداف واضح: مسیر حرکت
از کمپین ایمیل مارکتینگ خود چه میخواهید؟ آیا هدف شما افزایش فروش، تقویت آگاهی از برند، تولید و پرورش سرنخ (Lead)، درگیر نگه داشتن مشتریان، یا افزایش وفاداری و ارزش طول عمر مشتری است؟ اهداف شما محتوا و ساختار ایمیلهایتان را تعیین خواهند کرد.
۴. جمعبندی همه عناصر
وقتی این عناصر با هم هماهنگ شوند، شما در مسیر اجرای یک کمپین ایمیل مارکتینگ موفق قرار گرفتهاید. با داشتن لیست آماده و ESP در دسترس، مشترکین خود را برای ارتباطی هدفمند تقسیمبندی کنید. ایمیلهایی بسازید که با اهداف شما همسو باشند و اجازه دهید ESP شما کارهای سنگین ارسال و نظارت بر این ایمیلها را انجام دهد. این رویکرد سیستماتیک تضمین میکند که کمپین ایمیل مارکتینگ شما یک تیر در تاریکی نیست، بلکه تلاشی استراتژیک برای رسیدن به اهداف قابل اندازهگیری است.
انواع ایمیلها و مثالهای آنها
انواع مختلفی از ایمیلها وجود دارند که هر کدام اهداف مشخصی را دنبال کرده و مخاطبان را به شیوههای متفاوتی درگیر میکنند. درک این انواع به شما کمک میکند تا کمپینهای خود را متناسب با نیازهای شرکتتان طراحی کنید.
- ایمیلهای خوشامدگویی (Welcome Emails): اولین دست دادن شما با مشتری است که آنها را به گرمی با کسبوکارتان آشنا میکند.
- خبرنامهها (Newsletter Emails): مانند یک گزارش دورهای، معمولاً شامل پیشنهادات جدید، مقالات مفید، وبلاگها و نظرات مشتریان است.
- ایمیلهای پرورش سرنخ (Lead Nurturing Emails): استراتژیکتر هستند و با ارسال یک سری پیامهای هدفمند، مشتریان بالقوه را از مرحله بررسی به خرید واقعی هدایت میکنند.
- ایمیلهای تراکنشی/تأیید (Transactional/Confirmation Emails): پس از ثبتنام یا خرید محصول ارسال میشوند. این ایمیلها اقدام انجامشده را تأیید میکنند و میتوانند با پیامهایی مانند وضعیت ارسال، دعوت به ثبت نظر یا پیشنهادی برای خرید بعدی همراه شوند.
- ایمیلهای اختصاصی (Dedicated Emails): فقط برای بخشهای خاصی از لیست ایمیل شما بر اساس معیارهایی مانند فعالیت اخیر یا وضعیت عضویت ارسال میشوند. برای مثال، یک تخفیف انحصاری برای مشتریانی که مدتی است خرید نکردهاند.
- ایمیلهای اطلاعرسانی (Announcement Emails): برای اعلام رویدادهای آینده، عرضه محصولات جدید یا سمینارها ارسال میشوند تا هیجان و آگاهی ایجاد کنند.
- ایمیلهای تبلیغاتی (Promotional Emails): برای درگیر نگه داشتن کل مخاطبان با برند و محصولات شما ارسال میشوند، مانند اعلام یک حراج سراسری.
- ایمیلهای نظرسنجی (Survey Emails): برای دریافت بازخورد ارسال میشوند و به مشتریان نشان میدهند که نظر آنها برای شکلدهی به محصولات شما ارزشمند است.
- ایمیلهای بازاریابی فصلی (Seasonal Marketing Emails): با مناسبتها و رویدادهای خاص مانند کریسمس، روز ولنتاین یا جمعه سیاه (Black Friday) هماهنگ میشوند و پیشنهادات یا تبریکهای موضوعی ارائه میدهند.
- ایمیلهای فعالسازی مجدد (Re-engagement Emails): برای جلب توجه کاربرانی که مدتی با محتوای شما تعامل نداشتهاند، با پیامهایی مانند «دلمان برایت تنگ شده» یا «هنوز با ما هستی؟» ارسال میشوند.
- سری ایمیلهای خودکار (Triggered Email Series): در پاسخ به اقدامات خاص مشتری، مانند عضویت در لیست یا رها کردن سبد خرید، به صورت خودکار فعال و ارسال میشوند.
- کمپینهای اتصال به شبکههای اجتماعی (Connect-via-Social Campaigns): مشترکین را تشویق میکنند تا با برند شما در پلتفرمهای اجتماعی تعامل داشته باشند، که اغلب با مشوقهایی مانند امتیاز وفاداری یا پیشنهادات انحصاری همراه است.
بهترین روش ها در ایمیل مارکتینگ
ایمیل مارکتینگ اگر به درستی انجام شود، میتواند ابزاری قدرتمند برای تعامل و حفظ مشتریان باشد. با این حال، رعایت بهترین شیوهها برای اطمینان از اثربخشی و قانونی بودن کمپینهای شما ضروری است.
۱. از خریدن لیست ایمیل خودداری کنید
خرید لیست ایمیل به چند دلیل ایده بدی است. طبق مقررات GDPR و CAN-SPAM، ارسال ایمیلهای ناخواسته و ذخیره اطلاعات افراد بدون رضایت آنها غیرقانونی است. ایمیلهای ناخواسته اغلب به عنوان هرزنامه (اسپم) علامتگذاری میشوند که میتواند به اعتبار فرستنده شما آسیب بزند و باعث قرار گرفتن شما در لیست سیاه ایمیل شود.
۲. از تأیید دو مرحلهای استفاده کنید
اگرچه فرآیند تأیید دو مرحلهای یک گام اضافی برای مشترکین ایجاد میکند، اما برای قابلیت تحویل ایمیل (Deliverability) بسیار مفید است. این کار به حذف آدرسهای ایمیل اشتباه (که باعث بازگشت سخت یا Hard Bounce میشوند) و تلههای اسپم (Spam Traps) کمک میکند.
۳. لیست ایمیل خود را تقسیمبندی کنید
تقسیمبندی لیست ایمیل به معنای تقسیم آن به گروههای کوچکتر بر اساس ویژگیهای مشترک مانند سن، مکان، امتیاز سرنخ و تاریخچه خرید است. هدف این تکنیک، ارسال ایمیلهای مرتبطتر و هدفمندتر به مشترکین است.
۴. شخصیسازی
شخصیسازی ایمیلها تأثیر زیادی در ایجاد احساس ارزشمندی و درک شدن در مشتریان دارد. از جمله تاکتیکهای عالی شخصیسازی میتوان به استفاده از نام کوچک مشترکین در عنوان و محتوای ایمیل، در نظر گرفتن مناطق زمانی هنگام زمانبندی کمپینها، و ارسال توصیههای محصول متناسب با سلیقه آنها اشاره کرد.
۵. ایمیلهای خود را A/B تست کنید
تست A/B شامل آزمایش عناصر مختلف ایمیل مانند عنوانها، فرمتهای محتوا و دکمههای فراخوان به اقدام (CTA) برای دیدن این است که کدام یک برای مخاطبان شما جذابتر است. این تاکتیک به شما کمک میکند بفهمید کدام نسخه بر اساس نرخ باز شدن و نرخ کلیک عملکرد بهتری دارد.
۶. قابلیت تحویل ایمیل را بهینهسازی کنید
قابلیت تحویل ایمیل به توانایی رساندن ایمیل به اینباکس اشاره دارد. قابلیت تحویل خوب تضمین میکند که ایمیلهای شما به اینباکس مشترکین میرسند و نه به پوشه اسپم آنها. برای بهبود این ویژگی، از عناوین اسپمگونه یا بیش از حد تبلیغاتی خودداری کنید و همیشه یک لینک لغو اشتراک در ایمیلهای خود قرار دهید.
۷. لیست ایمیل خود را پاکسازی کنید
پاکسازی منظم لیست ایمیل میتواند قابلیت تحویل و نرخ تعامل را افزایش دهد. این کار را میتوانید با حذف مشترکینی که برای مدت طولانی با ایمیلهای شما تعامل نداشتهاند، انجام دهید. اگر کسی به مدت چهار ماه با ایمیلهای شما تعامل نکرده، یک کمپین فعالسازی مجدد برای او ارسال کنید و اگر باز هم تعاملی نداشت، او را از لیست خود حذف کنید.
۸. موفقیت را با معیارهای ایمیل مارکتینگ ردیابی کنید
پیگیری موفقیت کمپینهای بازاریابی ایمیلی با نظارت دقیق بر معیارهای کلیدی انجام میشود.
- نرخ باز شدن (Open Rate): اثربخشی عنوان ایمیل و اعتبار فرستنده شما را نشان میدهد.
- نرخ کلیک (CTR): سطح تعامل با محتوای شما را از طریق کلیک بر روی لینکهای داخل ایمیل اندازهگیری میکند.
- نرخ لغو اشتراک (Unsubscribe Rate): شاخصی حیاتی برای سنجش مرتبط بودن محتوا و تعداد دفعات ارسال ایمیل است.
- نرخ بازگشتی (Bounce Rate): شامل بازگشت سخت و نرم، قابلیت تحویل ایمیلهای شما را اندازهگیری میکند.

۹. کمپینهای ایمیل خود را خودکار کنید
خودکارسازی کمپینهای ایمیل میتواند به رشد کسبوکار شما کمک زیادی کند. یکی از رایجترین اشکال اتوماسیون ایمیل، پاسخدهندههای خودکار هستند که برای ارسال ایمیلهای شخصیسازیشده در مراحل مختلف سفر خریدار استفاده میشوند.
با پایبندی به این بهترین شیوهها، میتوانید کمپینهای ایمیل مارکتینگی ایجاد کنید که نه تنها مؤثر، بلکه مطابق با استانداردهای قانونی نیز باشند و تأثیر مثبتی بر رشد کسبوکار و روابط با مشتریان شما بگذارند.